Ünlü Marshmallow (şekerleme) deneyini duymuşsunuzdur. Bilmeyenler için özetle, ortalama 4 yaşındaki çocukların önüne bir adet marshmallow konuluyor ve odada yalnız bırakılıyor. Eğer 20 dakika yemeden beklerlerse bir tane marshmallow daha verilecekleri söyleniyor. Bekleyebilenler testi geçiyor.

Ölçtüğü şey, hazzı erteleme becerisi, yani irade. Şimdi ya da kısa vadede alacağımız hazzı tercih etmek yerine, ileride alacağımız daha büyük ödül için şu andaki zorluğa sabredebiliyor muyuz, içimizdeki, istekleri bitmek bilmeyen çocuğa gerektiğinde hayır diyebiliyor muyuz, onu ölçüyor.

Yetişkin biri için yukardaki test çok basit gelebilir, ama biz her gün bunun daha karmaşık versiyonlarıyla karşılaşıyoruz. Ve bu testleri bazen geçiyor, bazen de geçemiyoruz. Dahası, çoğu zaman testin de, sonucun da farkında bile olmuyoruz.

Örneklerle açıklamak gerekirse:
Sağlıklı bir bedene kavuşmak için sağlıklı beslenmek, spor yapmak, sigara gibi zararlı maddelerden uzak durmak,

Sonucunda bize iyi bir gelecek verme ihtimali olan üniversite sınavı gibi bir sınav için aylarca çalışmak,

Yapmamız gereken bir işi canımız yapmak istemiyorken kendimizi zorlayıp görevimize odaklanmak,

Korona kapmamak, ya da başkalarına bulaştırmamak için evde kalmak, hijyene, sosyal mesafeye dikkat etmek,

Sincabın bulduğu cevizi şimdi yemeyip daha sonra bulmak üzere saklaması :)

Daha gider…

Kısacası, ‘procastination/erteleme’ davranışının tam tersi olan davranışlar, kendi hayatınızdaki marshmellow testini geçtini geçtiğinize örnekler oluyor.

Sizin hayatınızdaki marshmellow testlerindeki durumlar nedir?

Yalnız elbette ki hazzı ertelemek öyle pek de kolay bir şey değil.

Çok ileride alacağımız ödül ve cezanın etkisinin, yakın gelecekte alacağımıza göre daha az olduğu bilinen bir gerçek. Yani irade dediğimiz şey, biraz içgüdülerimizle savaşarak geliştirmemiz gereken bir meziyet. Ve pek çok bu tarz meziyet gibi, üzerinde çalışmak gerekiyor, pek kendiliğinden olmuyor.

Aslında iradenin daha güzeli ve kalıcısı, bazı şeyleri dışardan gelecek olan ödül/ceza için değil de, doğrusu o olduğu için yapmak bence. Daha ulvi ve içten gelen, vicdanımızdan beslenen bir ödül/ceza sistemi de denebilir buna.

Günümüzde çoğumuz görevlerimizi ancak biri bizi kontrol ederse, zorlarsa, bir ‘deadline’ veya dışardan gelecek bir ödül/cezaya göre yaptığı için, iç kontrollerimiz pek gelişme imkanı bulamıyor. Sonra kendi kendimize kaldığımızda kendimizi kontrol etmekte zorlanıyoruz. Korona döneminde, zamanımız boş olmasına rağmen hayalimizdeki kadar üretken olamamızda, evden çalışmaya çalışanların zorlanmasında da bunun rolü büyük.

Belki birçoğumuz ilk kez bu seviyede bir testle karşı karşıyayız, o yüzden düşündüğümüz kadar iyi baş edemememiz normal ve anlaşılır. Hepimizin iradelerinin daha çoook yol kat etmesi lazım muhtemelen, ama yalnız değilsiniz merak etmeyin 🤗

Herkese kendi marshmellow testlerinde ve irade eğitimlerinde başarılar ve kolaylıklar 🤗